Wyobraź sobie, że rozpocząłeś wymarzone studia doktoranckie, ale nie bardzo wiesz, jak zrealizować wszystkie zadania związane z koncepcją rozprawy doktorskiej. Wyobraź sobie, że masz wiele pytań, ale zwyczajnie głupio ci je komuś zadać. W konsekwencji niekiedy brakuje ci wsparcia i motywacji do studiowania. Wtedy na scenę wkracza Akademia Młodych Badaczy! Jest wszędzie tam, gdzie potrzebna jest pomoc w studiowaniu, realizowaniu koncepcji badawczych i pokonywaniu zawiłych meandrów badawczej biurokracji.
SKĄD POMYSŁ NA AMB?
Akademia Młodych Badaczy została stworzona przez młodych naukowców, którzy chcieli wspierać swoich kolegów u progu ich kariery naukowej. Oni od początku rozumieli, że wielu z nich ma bardzo dużo pytań dotyczących studiów doktoranckich. Kilka lat temu sami szukali na nie odpowiedzi. Teraz tą wiedzą dzielą się z innymi. Wszystko po to, aby ułatwić młodym badaczom pokonanie trudnej drogi do osiągnięcia naukowego sukcesu, a jednocześnie pokazać, że życie młodego naukowca może być naprawdę fascynujące.
– Pomysł na Akademię Młodych Badaczy zrodził się z odczuć, jakie były udziałem naszym i naszych kolegów – doktorantów, studentów, młodych pracowników naukowych – w związku z trudnościami w dostępie do niektórych informacji czy możliwości wykształcenia określonych umiejętności dotyczących dydaktyki i nauki – mówi główny pomysłodawca Akademii Młodych Badaczy i redaktor naczelny czasopisma „Progress Journal of Young Researchers”, Dominik Bień. – Co prawda część zajęć na studiach doktoranckich była nakierowana na działalność badawczą i dydaktyczną, ale często liczba godzin tych zajęć lub ich poziom były niewystarczające. Docierały do nas również sygnały od młodych pracowników naukowych zatrudnionych jako asystenci, że trudno się im prowadzi zajęcia. Przekroczenie bariery między studentami, którymi byli rok czy dwa lata wcześniej, a wykładowcą prowadziło do wielu stresowych sytuacji i dylematów dotyczących stosowanych metod dydaktycznych. Z kolei studenci zainteresowani karierą naukową skarżyli się na problemy z pisaniem artykułów naukowych. Mieliśmy z tym do czynienia w naszym czasopiśmie „Progress”. Autorzy zgłaszali do nas artykuły publicystyczne czy popularnonaukowe, ponieważ nie wiedzieli, czym tak naprawdę jest artykuł naukowy. „Progress” zaś jest czasopismem, gdzie mogą się znaleźć tylko teksty naukowe. Reasumując, pojawienie się Akademii Młodych Badaczy było reakcją na potrzeby młodszej stażem części środowiska akademickiego.
ATRAKCYJNE SZKOLENIA, DOSKONALI PRELEGENCI
Akademia Młodych Badaczy ma być miejscem, gdzie każdy młody badacz może znaleźć wsparcie na każdym etapie drogi związanej z karierą naukową. Jednostka organizuje bezpłatne szkolenia na tematy związane ze wszystkim, co jest niezbędne do efektywnego zakończenia pracy doktorskiej, oraz pomaga znaleźć stypendia i granty poza uczelnią. Do tej pory w ramach różnych cyklów zajęć odbyły się m.in. takie szkolenia, jak: „Pisanie artykułów naukowych”, „Zasoby elektroniczne w pracy naukowej”, „Prawo własności intelektualnej”, „Tworzenie prezentacji naukowych”, „Pisanie tekstów naukowych po angielsku”, „Komunikacja naukowa”, „Warsztaty budowania wizerunku naukowca”, „Nowoczesne formy popularyzowania wiedzy naukowej”, „Wizualizacja danych – jak zrozumieć, a później interesująco przedstawić wyniki” czy „Wystąpienia konferencyjne – czy jest się czego bać?”, „Pozyskiwanie grantów z Narodowego Centrum Nauki”.
Dotychczasowymi prelegentami Akademii Młodych Badaczy byli: Przemysław Mitura, absolwent filologii angielskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w specjalizacjach nauczanie języka angielskiego jako obcego i językoznawstwo oraz absolwentfilologii angielskiej na Uniwersytecie Gdańskim w specjalizacji ścieżka tłumaczeń specjalistycznych; dr Joanna Kreczko, absolwentka Wydziału Chemii na UG na kierunku ochrona środowiska, Międzywydziałowych Studiów Podyplomowych „Współczesne metody analityki z elementami diagnostyki molekularnej” oraz Stacjonarnych Studiów Doktoranckich Chemii i Biochemii na UG, mająca bogate doświadczenie popularyzatorskie i trenerskie; Izabela Klejna, absolwentka Wydziału Chemii UG, która od lat prowadzi swoją firmę DQall, a od ponad 10 lat związana jest z branżą szkoleniowo-doradczą z pogranicza nauki i biznesu; dr Wacław Kulczykowski, doktor archeologii, pracownik Wydziału Historycznego UG, którego zainteresowania badawcze dotyczą średniowiecznych i nowożytnych systemów zaopatrywania miast w wodę oraz związanych z nimi obiektów hydrotechnicznych: wodociągów, kanałów, stawów, jazów, studni i innych. Jest on też popularyzatorem nauki i twórcą projektu „Archeologia Live & Online”; dr hab. Piotr Siuda, prodziekan ds. nauki (w latach 2016–2019) oraz adiunkt na Wydziale Administracji i Nauk Społecznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, wykładowca na kierunku humanistyka drugiej generacji na tej uczelni. Zainteresowany społecznymi aspektami internetu oraz edukacją medialną, autor kilku monografii naukowych, który publikował w wielu periodykach naukowych, w tym w wysoko punktowanych pismach z tzw. impact factorem; Konrad Kozioł, założyciel i właściciel kancelarii adwokackiej, absolwent Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; Piotr Bucki, który od niemal 20 lat pomaga ludziom szlifować komunikację w różnych obszarach, autor książek Porozmawiajmy o komunikacji, Złap równowagę i anglojęzycznej Life’s a pitch and then you die, regularnie publikujący w wielu czasopismach oraz współpracujący z najlepszymi ośrodkami start-upowymi w Polsce, znany strateg, researcher, badacz trendów, certyfikowany coach w obszarze Business and Executive Coaching oraz trener kompetencji społecznych.
NASTAWIENIE NA ODBIORCĘ
Raz na jakiś czas twórcy Akademii Młodych Badaczy za pośrednictwem mediów społecznościowych oraz maili sami zwracają się do młodych naukowców z pytaniem, jakiej pomocy potrzebują oraz jakimi szkoleniami byliby najbardziej zainteresowani. To procentuje! Potwierdzają to sami uczestnicy spotkań. – Wzięłam udział w większości szkoleń organizowanych w ramach zeszłorocznego cyklu Akademii Młodych Badaczy – opowiada Anna Kotowicz, studentka czwartego roku Studiów Doktoranckich Historii, Historii Sztuki i Archeologii na UG. – Były to między innymi szkolenia dotyczące budowania wizerunku naukowca, systemów zarządzania jakością w projektach naukowych czy szkolenie poświęcone sposobom pisania artykułów naukowych. Uznałam, że właśnie taka tematyka będzie doskonałym uzupełnieniem mojego warsztatu naukowego. Organizacja szkoleń w trakcie pandemii była wtedy sporym wyzwaniem. Nie zapominajmy, że na wiele spotkań składała się także część warsztatowa. Organizatorzy oraz prowadzący doskonale sobie poradzili. Dostosowanie spotkań do panujących warunków i realizacja ich w formie zdalnej okazały się dobrym rozwiązaniem, dzięki któremu mógł się odbyć cały planowany cykl. O AMB przeczytałam po raz pierwszy na stronie wydziału oraz w mediach społecznościowych. Bardzo się cieszę, że dzięki temu mogłam uczestniczyć w tych szkoleniach. Prowadzili je eksperci z wieloletnim doświadczeniem, a przekazywane przez nich informacje nie były zbiorem teoretycznych formuł, ale praktycznymi wskazówkami i radami. Czuję, że dzięki tej wiedzy zwiększyłam kompetencje i warsztat badawczy – opowiada.
W podobnym tonie wypowiada się mgr Dawid Gajos uczący się na drugim roku w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych i Społecznych UG w dziedzinie nauk o polityce i administracji: – Brałem udział w szkoleniu z pisania artykułów naukowych. Jestem bardzo zadowolony z tych zajęć. Spełniły one moje oczekiwania pod względem przekazanej wiedzy. Dzięki niej napisałem kilka artykułów naukowych. Na samych zajęciach mogłem zadawać pytania, które mnie nurtowały, ekspertom w swoich dziedzinach i nawiązać nowe znajomości z innymi młodymi badaczami. Poskutkowało to późniejszą współpracą naukową. Warto dodać, że atmosfera podczas tych zajęć była naprawdę wyjątkowa. O AMB po raz pierwszy usłyszałem, kiedy rozpoczynałem naukę w Szkole Doktorskiej UG. Wielu moich znajomych wspominało, że jest to świetny sposób na zdobycie praktycznych informacji naukowych. Usłyszałem wtedy, że zajęcia odbywają się w mojej ulubionej formie konwersatoryjnej. Zdecydowanie się nie zawiodłem! – opowiada Dawid Gajos.
O taką wspólnotę myśli i interesów naukowych chodziło twórcom Akademii Młodych Badaczy. Dawid Gajos i Anna Kotowicz podkreślają również, że to, co wyróżnia AMB od innych podobnych do niej projektów, to przede wszystkim profesjonalizm organizowanych szkoleń, przy jednoczesnej luźnej atmosferze pozwalającej na lepsze przyswojenie wiedzy. Potwierdzają to inni uczestnicy szkoleń, z którymi rozmawialiśmy. – Niewątpliwą zaletą szkoleń, którą można odczuć, jest integracja środowiska doktoranckiego i studenckiego UG – mówi Piotr Syczak, doktorant na Wydziale Historycznym UG. – Dzięki szkoleniom, w których brałem udział, rozmowom z prelegentami, a także z uczestnikami, spojrzałem zupełnie inaczej na zagadnienie badawcze, którym zajmuję się w moim doktoracie. Kwestią wartą podkreślenia jest również dobór tematyki szkoleń AMB. One autentycznie pozwalają rozwijać nie tylko umiejętności potrzebne w pracy naukowej, ale też przydatne na rynku umiejętności miękkie.
Uczestnicy szkoleń i warsztatów doceniają również celowość działań na rzecz popularyzacji nauki oraz to, że działania te skupione są wokół jednego podmiotu, a nie rozproszone wśród wielu jednostek. To przekłada się na konkretne rezultaty. Co ciekawe, szkolenia cieszą się popularnością nie tylko wśród doktorantów, ale również wśród studentów. Proporcje uczestników zmieniają się w zależności od tematyki. Pokazuje to, jak sporo młodych ludzi myśli o zostaniu naukowcem, a Akademia Młodych Badaczy utwierdza ich tylko w przekonaniu, że warto. – Zawsze staramy się dobierać tematy w taki sposób, aby były interesujące dla większości uczestników – podkreśla Dominik Walczak, jeden z twórców Akademii Młodych Badaczy. – Przyjęliśmy zasadę, że w każdej edycji AMB co najmniej połowa tematów szkoleń jest nowa. To tematy, które nie pojawiały się we wcześniejszych edycjach. Dzięki temu nasza oferta szkoleniowa jest zawsze dostostosowana do obecnie panujących trendów. Staramy się również, aby pomiędzy powtarzającymi się tematami szkoleń była przerwa przynajmniej dwóch edycji, w których dane szkolenie się nie odbywało. Pozwala to na wyeliminowanie efektu maglowania tej samej tematyki czy jej wyeksploatowania. Warto również podkreślić, że po każdej edycji AMB rozsyłamy do uczestników ankietę ewaluacyjną, by poznać oczekiwania dotyczące przyszłych szkoleń oraz dowiedzieć się, co ewentualnie poprawić i udoskonalić.
SZYBKA REAKCJA NA POTRZEBY STUDENTÓW
Jak podkreśla Dominik Walczak, organizatorzy pilnują, aby tematy szkoleń każdej edycji były spięte jednym motywem przewodnim (w ostatniej edycji AMB były to autoprezentacja i prezentacja naukowa). Dzięki temu uczestnicy, którzy biorą udział we wszystkich szkoleniach danego cyklu, posiądą pełen zakres umiejętności oraz wiedzy z danego zagadnienia. Taka kompleksowa wiedza jest cenna dla osób, które stoją u progu swojej kariery naukowej. Wisienką na torcie przy każdym szkoleniu jest fakt, że prelegenci często dzielą się swoim wieloletnim doświadczeniem. Takich informacji próżno szukać w internecie czy w innych mediach informacyjnych.
– W ramach AMB chcemy tworzyć cykle szkoleń o pewnej myśli przewodniej i ze sprawdzonymi szkoleniowcami – mówi Dominik Bień. – Plany są takie, żeby dalej się rozwijać i zmieniać oferowane szkolenia w zależności od potrzeb uczestników. W ciągu kliku lat, odkąd istnieje AMB, zauważamy, że niektóre warsztaty mimo kolejnej edycji cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem, w przypadku innych liczba zainteresowanych spada. To znak, że przynajmniej na jakiś czas trzeba szkolenie zawiesić lub z niego zrezygnować. Często dostajemy sygnały od naszych uczestników, że byliby zainteresowani jakimś nowym warsztatem czy szkoleniem. Staramy się wówczas znaleźć szkoleniowca, który mógłby takie szkolenie poprowadzić. Jedynym warunkiem jest to, aby obszar tematyczny nie był zbyt wąski, ale mógł dotyczyć adeptów wszystkich lub większości dyscyplin naukowych. Wydaje się więc, że nasze plany wiążą się z nieustannym udoskonalaniem oferty szkoleń.
Tym samym AMB stara się uatrakcyjniać ofertę szkoleniową i dostosowywać ją do aktualnych potrzeb społeczności akademickiej. Ostatnio zajęcia odbywały się przeważnie online, teraz najprawdopodobniej będzie to forma hybrydowa. W kolejnej edycji pojawi się kilka nowości. W najbliższym czasie planowana jest również współpraca z pozostałymi uczelniami, które należą do Związku Uczelni Fahrenheita.
Akademia Młodych Badaczy to zatem wielopłaszczyznowa pomoc w zdobyciu niezbędnej wiedzy naukowej, szybki sposób reagowania na potrzeby młodych badaczy i poczucie jedności pomimo różnic wynikających zarówno z innych zainteresowań, jak i odmiennych osobowości. Akademia Młodych Badaczy udowadnia, że pomimo tych różnic jest miejsce na dialog przedstawicieli odmiennych dziedzin nauki, a przy odrobinie wysiłku ich współpraca może dać wspaniałe efekty, które przełożą się na lepszy rozwój polskiej nauki. Takiej, która zyska więcej nieprzeciętnych naukowców.