W 2021 roku Wydział Ekonomiczny Uniwersytetu Gdańskiego dołączył do grona organizatorów cyklicznych konferencji naukowych Euro-Trans, które gromadzą wybitnych naukowców, przedstawicieli biznesu oraz instytucji publicznych z kraju i zagranicy. Są one platformą wymiany najnowszej wiedzy z zakresu funkcjonowania sektorów transportu, mobilności i logistyki. Do tej pory odbywały się wyłącznie w Szczecinie i Warszawie. Od tego roku do miast tych dołączył Sopot. Zorganizowana w nim XVIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa Euro-Trans 2022 odbyła się w dniach 19–20 września. Temat przewodni wydarzenia brzmiał „Transport and Logistics a Blue Economy and Green Transition”.
Wydział Ekonomiczny UG jest jednym z trzech największych ośrodków akademickich reprezentujących klasyczną szkołę ekonomiki transportu i logistyki poza uczelniami z Warszawy i Szczecina. Konferencje Euro-Trans odbywają się we wspomnianych ośrodkach rotacyjnie. Cykliczność spotkań zapewnia kontynuację wątków omawianych na poprzednich konferencjach. Same konferencje są okazją do wymiany poglądów, doświadczeń oraz integracji środowiska, co ma kluczowe znaczenie podczas prowadzenia badań naukowych, a następnie publikowania wyników w prestiżowych wydawnictwach.
Tegoroczna konferencja Euro-Trans jest w pewnym sensie kontynuacją sopockich spotkań o pokrewnym charakterze organizowanych już od 1992 roku na Wydziale Ekonomicznym UG. Mowa tu o konferencji naukowej „TranSopot”, która poruszała kwestie wyzwań rozwoju transportu w XXI wieku, konferencji „GlobMar” (Global Maritime Conference), która poświęcona była najnowszym wynikom badań w obszarze gospodarki morskiej, oraz o konferencji „Modelowanie procesów i systemów logistycznych”, podczas której zaprezentowano logistyczne metody i narzędzia zwiększania działalności usługowej, handlowej oraz produkcyjnej.
XVIII Międzynarodowa Konferencja Euro-Trans 2022 została przeprowadzona w formie hybrydowej, a obrady odbywały się w języku angielskim. Dziewiętnastego i dwudziestego września Sopot gościł przedstawicieli wszystkich sektorów związanych z transportem, mobilnością, logistyką oraz gospodarką morską. Przesłanką do podjęcia tegorocznej dyskusji były m.in. problemy związane ze zrównoważoną mobilnością, efektywnym wykorzystaniem zasobów i środków transportowych, rozwojem logistyki oraz z wyzwaniem i potencjałem rozwoju gospodarki morskiej w Europejskim Zielonym Ładzie. Program konferencji obejmował sesje plenarne, w ramach których przedstawiciele nauki i biznesu analizowali kluczowe wyzwania stojące właśnie przed sektorem mobilności, transportu i logistyki.
– Jednym z nich jest wprowadzenie inteligentnych systemów zarządzania ruchem – opowiada dr hab. Dariusz Tłoczyński, prof. UG, przewodniczący Komitetu Sterującego konferencji Euro-Trans – Kluczowym wyzwaniem są również procesy związane z cyfryzacją i digitalizacją obsługi w portach morskich i lotniczych. Chodzi między innymi o obsługę pasażerów oraz wybrane aspekty obsługi towarów. W kwestii transportu trójmiejskiego ważną rolę będzie odgrywać integracja transportu publicznego. Warto podkreślić też, że na konferencji poruszano wątki dotyczące funkcjonowania smart cities. Wskazywano na bariery i wyzwania pojawiające się przed implementacją całego systemu.
Na konferencji oprócz wystąpień zaproszonych gości z Unii Europejskiej i samorządów lokalnych swoje wystąpienia mieli też keynote speakerzy, którzy omówili najważniejsze problemy branży związanej z gospodarką morską. Profesor dr Theo Notteboom (University of Antwerp, University of Ghent, Shanghai Maritime University), ekspert ekonomiki żeglugi morskiej, specjalizujący się w problematyce kontenerowej, łańcuchach dostaw oraz w ekonomice portów morskich, podzielił się z uczestnikami swoją wiedzą na temat kierunków łańcucha dostaw. Opowiedział też, przed jakimi wyzwaniami w tym zakresie stoi światowy handel. Wykład wygłosił również prof. dr Iven Krämer (Hochschule Bremen), samorządowiec, praktyk portowy oraz dyrektor departamentu portów i pracy w Ministerstwie Landu Brema. Jego wystąpienie dotyczyło interakcji pomiędzy portami, miastami a poszczególnymi regionami oraz wyzwań związanych z węzłami transportu morskiego i lądowego.
Ponadto w ramach dwóch sesji plenarnych odniesiono się do agresji Rosji na Ukrainę. Pierwsza sesja plenarna – „Czy wiemy, czego chcemy od sektora transportowego?” – przygotowana i poprowadzona przez Sebastiana Beltza, sekretarza generalnego European Platform of Transport Sciences, dotyczyła europejskiego transportu w obliczu zmian klimatycznych, pandemii oraz toczącej się wojny na Ukrainie. Jedną z sesji moderował prof. dr hab. Wojciech Paprocki ze Szkoły Głównej Handlowej, który prowadził dyskusję na temat wpływu wspomnianej wojny na kontynentalny i globalny system mobilności oraz logistyki. Swoje wystąpienia podczas pierwszej sesji plenarnej zaprezentowali również przedstawiciele instytucji unijnych: Adina-Ioana Vălean, komisarz ds. transportu UE oraz Walter Goetz, dyrektor jej gabinetu. W dyskusji wziął udział przedstawiciel Parlamentu Europejskiego, prof. dr hab. Bogusław Liberadzki z SGH. Podczas konferencji Parlament Europejski reprezentowała również dr Magdalena Adamowicz, która w drugim dniu mówiła o polityce transportowej.
Obradom plenarnym towarzyszyły sesje tematyczne, w czasie których zorganizowano debaty z udziałem gości zagranicznych i krajowych ekspertów. W czasie debat poruszono m.in. temat związany ze zdywersyfikowaniem i zazielenieniem sektora transportu, dyskutowano o tym, czy mobilność w miastach rozwinie się jeszcze bardziej w kierunku inteligentnych, wydajnych i spójnych usług oraz o logistycznym wsparciu dla niebieskiej gospodarki i zielonej przemiany. Rozmawiano również o zielonej transformacji z udziałem kolei, która przez Unię Europejską uznana została za jedno z najmniej emisyjnych źródeł transportu. Poruszano kwestię samochodów elektrycznych i dążeń Europy do zwiększenia ich pojemności baterii, aby nie było konieczności tak częstego ładowania. To wielka szansa, tym bardziej, że produkcja aut elektrycznych szybko rośnie. Przedstawiciele branży lotniczej dyskutowali o efektywności wdrażania pakietu Fit for 55 do gospodarki lotniczej. Kluczową sprawą było wzajemne przenikanie się teorii ekonomii z praktyką gospodarczą. – Jest to jeden z sukcesów naszej konferencji – ocenia prof. Tłoczyński.
Uczestnicy konferencji mieli również możliwość zaprezentowania wyników swoich badań podczas sesji naukowych.
– Z pewnością należy kontynuować prace badawcze w zakresie blue economy, green mobility czy zarządzania łańcuchem dostaw – mówi prof. Dariusz Tłoczyński. – W dalszym ciągu przedmiotem dociekań naukowców będą wątki związane ze skutkami pandemii oraz te, które wpływają na łańcuchy dostaw przez wojnę na Ukrainie.
Pochylenie się nad tymi zagadnieniami w obliczu militarnej inwazji Rosji na Ukrainę, inflacji, wzrostu kosztów transportu, zmian kanału dostaw, zmian w łańcuchach dostaw oraz tych dotyczących struktury popytu na transport w krajach Europy Środkowej i Wschodniej jest dzisiaj niezwykle istotne. Problemy te dotykają przecież nas wszystkich i mają wpływ na funkcjonowanie naszego najbliższego otoczenia.
Jak zatem zaplanować chociażby rozwój transportu miejskiego w obliczu nieprzewidywalnej obecnie przyszłości? – W sytuacji, w której się znajdujemy obecnie, trudno będzie oczekiwać istotnego rozwoju transportu miejskiego. Poszukiwane i promowane będą raczej rozwiązania ograniczające koszty. Chętniej będziemy rozwijać tabor generujący mniejsze koszty utrzymania, niż wdrażać nowoczesne rozwiązania technologiczne umożliwiające zwiększenie dostępności czy oszczędność czasu. Spodziewać się też należy optymalizacji kosztowej oferty przewozowej, czyli zmian w rozkładach jazdy – tłumaczy prof. Tłoczyński.
Artykuł został napisany z wykorzystaniem materiałów organizatorów konferencji Euro-Trans 2022: https://ekonom.ug.edu.pl/web/eurotrans/.
Za pomoc w napisaniu artykułu serdecznie dziękujemy dr. hab. Dariuszowi Tłoczyńskiemu, prof. UG