Edmund Kotarski, Media i kultura polityczna szlachty polskiej XVI wieku
Książka prof. Edmunda Kotarskiego odkrywa przed czytelnikami stan Rzeczypospolitej XVI wieku, jej „choroby”, złe obyczaje i poczucie niesprawiedliwości panujące w ówczesnym społeczeństwie, jak również nadzieje osób zaangażowanych w naprawę państwa oraz wiarę w mądrość władcy.
To barwna i erudycyjna opowieść o Polsce czasów renesansowych przemian, dziejach państwa i ówczesnych środkach komunikacji. Dzięki tej książce czytelnik ma szansę poznać świat dawnych mediów – oralnych, skryptualnych i wizualnych – a także rozwój techniki powielania, sztuki drukarskiej i procesu multiplikacji tekstu.
Krystian Maciej Tomala, BIOgrafia mężczyzny. Formy męskości w pisarstwie Tadeusza Różewicza
Tadeusz Różewicz, tworząc nie przerwanie przez osiem dekad, był nie tylko ważnym literackim głosem, ale także świadkiem i komentatorem kluczowych wydarzeń historycznych oraz przemian społeczno-kulturowych XX i XXI wieku. Jego dorobek jest niezwykle różnorodny – obejmuje poezję, prozę, dramat, autokomentarze i epistolografię – co wymaga od badacza umiejętności łączenia wielu form literackich w spójną interpretację. Książka dr. Krystiana Macieja Tomali jest jedną z naj ważniejszych prac naukowych poświęconych temu pisarzowi ‒ stanowi rzetelne i kompetentne opracowanie twórczości Różewicza z perspektywy studiów nad męskością.
Mirosław Ossowski, Max Toeppen (1822–1893). Historyk, filolog, dyrektor gimnazjalny
Max Pollux Toeppen (1822–1893), pochodzący z Królewca historyk i współtwórca nowoczesnej historiografii krytycznej, jako jeden z niewielu dziewiętnastowiecznych niemieckich badaczy cieszy się w Polsce dużym zainteresowaniem. Jego prace poświęcone dziejom Prus, edycje dokumentów źródłowych oraz artykuły dotyczące historii i kultury obszarów byłej prowincji Prusy Wschodnie wciąż są cenione za rzetelność i obiektywizm. Polscy badacze poznali go głównie dzięki studiom nad mazurskim folklorem i opracowanej przez niego Historii Mazur. Kilka jego publikacji doczekało się przekładu na język polski.
Choć już za życia uznawany był za autorytet, pozostawał na uboczu akademickiego nurtu. W swojej najnowszej książce prof. Mirosław Ossowski analizuje dorobek naukowy Toeppena w kontekście jego biografii, ówczesnego systemu oświaty oraz stosowanych wówczas metod dydaktycznych.
Jan Gotfryd Bork, oprac. Sławomir Kościelak, Echo Sepulchralis. Echo z grobów. Tom II. Tekst polski
Nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego ukazał się drugi tom książki ks. Jana Gotfryda Borka Echo Sepulchralis. Echo z grobów w tłumaczeniu ks. Mieczysława Józefczyka i opracowaniu prof. Sławomira Kościelaka. Tom pierwszy – napisany w języku łacińskim – został odczytany i przepisany przez ks. Mieczysława Józefczyka, opracowany przez prof. Sławomira Kościelaka i wydany w 2024 roku.
Jan Gotfryd Bork (1717–1772) – ksiądz, kronikarz, historyk, bibliofil (kolekcjoner dzieł teologicznych, historycznych i prawniczych), autor kilku prac, z których trzy zachowały się do dziś. Do jego dorobku należą m.in. Parafia Borzyszkowska w powiecie człuchowskim w Prusach Zachodnich według zapisków ks. proboszcza Jana Borka. Przyczynki do etnografii Kaszub (wydana drukiem w tłumaczeniu Konstantego Kościńskiego w „Rocznikach Towarzystwa Naukowego w Toruniu” w 1905 roku) oraz opracowanie Echo z grobów z 1765 roku, przetłumaczone z łaciny przez ks. Mieczysława Józefczyka.
Echo z grobów to rezultat badań Borka nad historią kościołów i kulturą Prus Królewskich w XVIII wieku, obejmujących również obiekty świeckie. Dzieło, oparte na licznych źródłach, takich jak kroniki, kodeksy, herbarze i rękopisy (m.in. prace Schwengla i Starowolskiego), stanowi cenny wkład w badania nad historią Kościoła oraz intelektualnym dorobkiem epoki.
Matrix: Regulacje, red. Jakub H. Szlachetko
„Uniwersum Matrixa – bo w tych kategoriach należy traktować świat wy kreowany przez siostry Lilly i Lanę Wachowskie, współtworzony przez filmy, animacje, muzykę, gry komputerowe i komiksy – zachwyca. Przede wszystkim zachwyca otwartość filmowej fabuły na różnorodne perspektywy, punkty widzenia i interpretacje. To ona powoduje, że o Matrixie można myśleć i dyskutować nieustannie, każdorazowo odkrywając w nim coś innego, coś nowego” (dr hab. Jakub Szlachetko, prof. UG).
Nowe możliwości interpretacji odkryli autorzy niniejszej książki. Matrix stał się podstawą do rozważań na temat prawnych regulacji wirtualnej rzeczywistości, kodeksu etyki dla użytkowników sztucznej inteligencji niebędących inżynierami, wirtualnego świata finansowego czy rewolucji prawa do wizerunku.
Publikacja została wydana w serii Studia z Estetyki Prawa.
W stronę zrównoważonego oświetlenia zewnętrznego. Studium interdyscyplinarne, red. Katarzyna Szlachetko
Zanieczyszczenie światłem to wszelkie negatywne skutki światła pochodzenia antropogenicznego, które wpływają na zdrowie człowieka, różnorodność biologiczną, klimat oraz bezpieczeństwo w ruchu drogowym, a także pozbawiają ludzkość dostępu do naturalnie ciemnego i rozgwieżdżonego nieba. Główną przyczyną tego problemu jest niekontrolowana i nadmierna emisja światła generowana przez zewnętrzną infrastrukturę oświetleniową. W polskim systemie prawnym brakuje kompleksowych rozwiązań, które z jednej strony umożliwiałyby zaspokojenie potrzeb związanych z oświetleniem zewnętrznym, a z drugiej strony – skutecznie chroniłyby zdrowie ludzi, środowisko i przyrodę przed negatywnymi skutkami nadmiernej i niekontrolowanej emisji sztucznego światła.
Książka pod redakcją dr Katarzyny Szlachetko stanowi pokłosie wydarzenia naukowego – Zielonej Konferencji 2.0: „Polityka zrównoważonego oświetlenia zewnętrznego. Aspekty prawne, polityczne, środowiskowe i techniczne”.
***
Wszystkie publikacje można znaleźć w księgarni internetowej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego (www.wydawnictwo.ug.edu.pl) lub w Księgarni Uniwersyteckiej na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego.
Milena Szabat
Wydawnictwo UG