Uniwersytet Gdański od lat prowadzi szeroko zakrojone działania na polu międzynarodowym. Dzięki różnym programom, stypendiom oraz zwykłej rekrutacji kształcą się na nim studenci z państw Unii Europejskiej, a także spoza jej granic. Dużą rolę we współpracy międzynarodowej odgrywa udział naszej uczelni w konsorcjum SEA-EU, a od niedawna również kontakty z Odeskim Uniwersytetem Narodowym im. Ilji Miecznikowa, w wyniku których podejmowane są różne działania dotyczące kwestii naukowych oraz wymiany studentów i doktorantów. Z całą pewnością w zakres wszystkich wspomnianych sfer wchodzą realizowane przez Centrum Aktywności Studenckiej i Doktoranckiej szkoły letnie adresowane do studentów, doktorantów i pracowników z Uniwersytetu Gdańskiego, Odeskiego Uniwersytetu Narodowego im. Ilji Miecznikowa oraz uczelni zrzeszonych w SEA-EU.
W tym roku podczas wakacji Centrum Aktywności Studenckiej i Doktoranckiej zorganizowało dwie szkoły letnie. Zostały one sfinansowane dzięki grantowi pozyskanemu z Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej przez prorektora ds. studentów i jakości kształcenia, dr. hab. Arnolda Kłonczyńskiego, prof. UG.
EUROPEAN SCIENCE CAMPUS
Szkoła letnia o nazwie European Science Campus miała miejsce w dniach 19–30 lipca. Jej założeniem było umożliwienie młodym badaczom swobodnej dyskusji dotyczącej metod i perspektyw badawczych z zakresu różnych dyscyplin oraz nawiązania kontaktów naukowych. Dla uczestników wydarzenia przygotowano serię warsztatów i szkoleń, głównie o tematyce naukowej.
Jedno ze spotkań warsztatowych dotyczyło kwestii przywództwa w organizacjach. Jego uczestnicy wraz z prowadzącą dr hab. Anną Dziadkiewicz z Wydziału Zarządzania UG, zastanawiali się, jakie cechy ma dobry lider oraz czy trzeba się z nimi urodzić, czy też można je wypracować.
W ramach warsztatów dotyczących wykorzystywania fotografii w pracy naukowej, prowadzonych przez Łukasza Bienia, studenci poznali podstawy techniczne robienia zdjęć. Dowiedzieli się zatem tego, jak dobrać odpowiedni aparat i obiektyw do swoich celów, jak odpowiednio skadrować zdjęcie i jak je wykonać, by było możliwie czytelne. Przekonali się również, że fotografie można wykorzystywać w konkretnych dyscyplinach naukowych: społecznych, eksperymentalnych czy ścisłych i to zarówno do prowadzenia badań, jak i do ich promocji.
Z kolei dzięki warsztatom poświęconym wystąpieniom publicznym, prowadzonym przez Dominika Walczaka, młodzi naukowcy mogli nauczyć się konstruowania prelekcji oraz poznali metody panowania nad stresem. Dowiedzieli się również, co zrobić, aby ich wystąpienie było zrozumiałe dla słuchaczy – zaprezentować je w prosty, przejrzysty i estetyczny sposób (o czym nie zawsze pamiętają nawet najbardziej znani naukowcy).
Dużym zainteresowaniem cieszyło się spotkanie z Marceliną Wilczewską, koordynatorką Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Gdańsku oraz prezes Fundacji „Studenci dla Ukrainy”. Prowadząca opowiedziała studentom o tym, jak wyglądała akcja pomocy Ukrainie zorganizowana na Wydziale Nauk Społecznych UG, a także o działalności RODM i planach związanych ze współpracą z Ukrainą.
Nie samymi warsztatami i spotkaniami żyli jednak uczestnicy European Science Campus, bowiem zorganizowano dla nich również wizytę w Muzeum Emigracji w Gdyni. Po placówce gości oprowadził dr Rafał Raczyński, pracownik Instytutu Politologii UG oraz samego muzeum. Uczestnicy wycieczki byli pod wrażeniem sposobu, w który instytucja podejmuje kwestie związane z migracją, zwłaszcza w kontekście sytuacji na Ukrainie.
LETNIA SZKOŁA PROMOCJI WARTOŚCI DEMOKRATYCZNYCH
Letnia Szkoła Promocji Wartości Demokratycznych to kolejna tegoroczna propozycja CASiD. Szkoła została zorganizowana w dniach 13–24 sierpnia, a jej celem było zainicjowanie dyskusji na temat uniwersalnych wartości humanistycznych oraz ich wpływu na ustroje demokratyczne, zwłaszcza w kontekście eskalacji agresji rosyjskiej na Ukrainę. Dla organizatorów oraz uczestników szkoły bardzo ważne było to, że wydarzenie odbyło się w Gdańsku, mieście będącym kolebką Solidarności, ruchu, który zapoczątkował przemiany demokratyczne w Polsce i w bloku wschodnim.
Niezwykle istotny był wymiar praktyczny szkoły. W ciągu kilkunastu dni jej uczestnicy mieli okazję poznać podstawowe techniki fotograficzne i filmowe, które mogą im pomóc w rejestrowaniu otaczającego ich świata oraz krytycznej jego ocenie i dzieleniu się obserwacjami w przestrzeni medialnej. Zajęcia z fotografii prowadzone były przez Mikołaja Janiaka z Zakładu Antropologii Obrazu Instytutu Mediów, Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UG. W ich trakcie studenci poznali krótką historię fotografii i podstawowe techniki fotograficzne, a następnie wykorzystali je w terenie. Po powrocie przyswoili też podstawy obróbki wykonanych przez siebie fotografii za pomocą komputera.
Z fotografią analogową w tradycyjnej ciemni uczestników zajęć zapoznała dr hab. Karolina Aszyk-Treppa, prof. UG. Dzięki pani profesor studenci i doktoranci dowiedzieli się, jak zdjęcia wywoływano jeszcze 20 lat temu.
Z kolei dzięki warsztatom zorganizowanym przez Macieja Łojewskiego z Wydziału Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Studia Filmowego Małpa uczestnicy szkoły poznali techniczne podstawy realizacji filmów. Zobaczyli, jak wyglądają profesjonalne urządzenia związane z techniką filmową oraz jak robić dobre filmy bardziej dostępnymi narzędziami. Poznali także podstawy montażu filmowego i przygotowali krótkie filmy, które będzie można zobaczyć już wkrótce.
Jednym z podstawowych założeń szkoły było umożliwienie jej uczestnikom odbycia dyskusji na temat wartości demokratycznych. Dlatego organizatorzy zaproponowali im wykład dotyczący demokracji jako systemu oraz sposobów rozwiązywania sporów w jej ramach i wypracowywania konsensusu. Wykład ten poprowadził dr hab. Jarosław Nocoń, prof. UG.
Dzięki spotkaniu z dr. Krzysztofem Piekarskim i dr. Tomaszem Lenkiewiczem studenci i doktoranci dowiedzieli się, jak wyglądał system komunistyczny w PRL-u w latach 70. i 80. XX wieku oraz jak powstała i czym była Solidarność. Prelegenci opowiedzieli o tym, jak związek zawodowy pod kierownictwem Lecha Wałęsy wpłynął na upadek PRL-u i wywarł istotny wpływ na rozmontowanie systemu w całym bloku wschodnim. Spotkanie było tym cenniejsze, że prowadzący odwoływali się do swoich wspomnień z czasów powstania Solidarności i stanu wojennego.
O swoich wspomnieniach z lat 80. opowiedział Jarosław „Doktor” Janiszewski, lider m.in. grupy Bielizna, jednego z najistotniejszych zespołów muzycznych działających w ramach tzw. Gdańskiej Sceny Alternatywnej. Jarosław Janiszewski opowiedział nie tylko o tym, jakie miejsce na muzycznej mapie Polski zajmowała muzyka GSA, ale także o tym, jak rzeczy na pozór niezwiązane z polityką w czasach rządów autorytarnych taki wymiar zyskiwały ze względu na opresyjność władz państwowych. Artysta zaprezentował także teledyski zespołu Bielizna o wydźwięku społeczno-politycznym oraz wykonał kilka utworów na żywo, co wywołało aplauz publiczności.
SPOTKANIA Z PROREKTOREM
Istotnym elementem obu szkół były spotkania z prorektorem ds. studentów i jakości kształcenia, dr hab. Arnoldem Kłonczyńskim, prof. UG. Rektor Kłonczyński wręczył certyfikaty uczestnictwa w zajęciach oraz przypomniał, jak przebiegała dotychczasowa współpraca Uniwersytetu Gdańskiego z uczelnią z Odessy oraz uniwersytetami zrzeszonymi w SEA-EU i jakie są plany dotyczące dalszej współpracy. W czasie spotkań dyskutowano także o perspektywach wielostronnych wymian akademickich i funkcjonowania interdyscyplinarnych, międzynarodowych zespołów badawczych. Istotna była też kwestia tego, jak uczelnia z Ukrainy odnajdzie się w europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego.
Oprócz warsztatów i spotkań na uczestników obu szkół czekały też wizyty studyjne w gdańskich muzeach oraz zwiedzanie gdańskich zabytków. Mieli też okazję obejrzeć nowoczesny kampus naszej uczelni, bibliotekę z wolnym dostępem do książek oraz inne znajdujące się w Oliwie atrakcje, takie jak Muzeum Kryminalistyki WPiA, czy też unikalne ekspozycje znajdujące się na Wydziale Biologii. Studenci i doktoranci docenili programy obu szkół, uznali je za bardzo intensywne, ale też bardzo owocne i bogate w praktykę przydatną w późniejszej pracy naukowej i nie tylko.
Łukasz Bień