Uroczystej inauguracji roku akademickiego 2023/2024 na Uniwersytecie Gdańskim, która odbyła się 3 października, towarzyszyły trzy wydarzenia artystyczne skupione wokół Wisławy Szymborskiej. Niezwykłym zbiegiem okoliczności był fakt, że dokładnie tego dnia przypadła 27 rocznica przyznania poetce literackiej Nagrody Nobla.
WYSTAWA
W samo południe w Galerii Biblioteki Głównej JM Rektor UG, prof. Piotr Stepnowski, otworzył wystawę „Wisława Szymborska: kolaż gdański”. Ekspozycja składa się z dwóch części. W pierwszej prezentowane są oryginalne wyklejanki Wisławy Szymborskiej, będące nie tylko przejawem jej nietypowej, pozapoetyckiej pasji, lecz także, jak pisze Leonard Neuger, „śladem przyjaźni i wezwaniem do przyjaźni”.
Drugą część wystawy tworzy cykl fotografii autorstwa Joanny Helander, zatytułowany „Radość pisania/radość fotografowania”. Znajdziemy w nim portrety Wisławy Szymborskiej z lat 80. oraz zdjęcia z ceremonii wręczenia Nagrody Nobla.
Ekspozycji towarzyszy stanowisko do samodzielnego (lub grupowego) wyklejania, przy którym, obok fragmentów wierszy poetki, znajdują się obrazki kojarzące się z naszym miastem (motywy morskie, stoczniowe, kaszubskie i inne). Wystawa ma charakter interaktywny i partycypacyjny – każdy odwiedzający może zostawić tu swój ślad w postaci skanu stworzonej własnoręcznie wyklejanki. Wszystkie prace są eksponowane na ekranie umieszczonym w Galerii.
Podczas wernisażu głos zabrał prof. Michał Rusinek. Prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej skomplementował wystawę i opowiedział anegdotę o najdziwniejszych okolicznościach, w jakich wyklejanki były prezentowane w przeszłości.
Uroczystemu otwarciu towarzyszył krótki koncert, podczas którego Studio Wokalne UG wykonało piosenki z tekstami Wisławy Szymborskiej. Muzykę do Życia na poczekaniu skomponował Krzysztof Majda, będący także autorem aranżacji muzycznej do Miłości od pierwszego wejrzenia, do której muzykę napisała Zuzanna Winter.
Kuratorkami wystawy są Barbara Madany z Akademickiego Centrum Kultury UG „Alternator” oraz Marta Szaszkiewicz, dyrektorka Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego. Wydarzenie odbywa się pod honorowym patronatem Fundacji Wisławy Szymborskiej.
Wystawa czynna jest do 30 października. Można ją zwiedzić w godzinach funkcjonowania Biblioteki Głównej UG.
SPOTKANIE AUTORSKIE
Tego samego dnia po południu odbyło się spotkanie autorskie z Michałem Rusinkiem. Znakomity wykład, który prof. Rusinek wygłosił w czasie porannej inauguracji, zadziałał na widzów jak magnes. Niemal 300 osób przyszło, by posłuchać rozmowy byłego sekretarza Wisławy Szymborskiej z Joanną Kamień, dyrektorką Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego. Ci, którzy spodziewali się anegdot i ciekawostek związanych z Wisławą Szymborską, z pewnością się nie zawiedli.
Dyskusja koncentrowała się na dwóch książkach prof. Michała Rusinka poświęconych noblistce: Nic zwyczajnego oraz Szalik. O Wisławie Szymborskiej dla dzieci. Z obu wyłania się obraz nie tyle majestatycznej poetki, ile serdecznej, pełnej nietypowych pasji osoby, która gdy tylko pojawiała się w towarzystwie, robiła takie wrażenie, że, jak stwierdził jej sekretarz, „każdy chciał się z nią ożenić”.
Po spotkaniu kilkadziesiąt osób ustawiło się w długiej kolejce po dedykację. Na koniec autor przyznał, że nie pamięta spotkania, podczas którego tak wiele osób czekałoby na jego podpis w książce.
SPEKTAKL
Dzień zakończył spektakl Szymborska: kolaż, przygotowany przez studentów wiedzy o teatrze UG pod opieką Piotra Biedronia. Na scenie towarzyszyły im solistki Studia Wokalnego UG przygotowane przez Krzysztofa Majdę oraz tancerki Teatru Tańca „Kiosk Ruchu”, dla których choreografię ułożyła Agata Gregorkiewicz.
Autorką scenariusza jest Barbara Madany, która wiersze, listy, wywiady, zdjęcia, anegdoty i inne, z pozoru przypadkowe, „skrawki” skleiła w jeden spójny obrazek sceniczny. Jego spoiwem jest postać Wisławy Szymborskiej – jej poruszająca wyobraźnię twórczość, nietypowe zainteresowania, wyjątkowa wrażliwość w obserwacji świata i umiejętność przekładania tego wszystkiego na język poezji.
Na koniec widzowie wspólnie z wykonawcami wyklejali kolaż, złożony ze zdjęć i cytatów. Sceneria biblioteki, przepełniona regałami z książkami, była wymarzonym tłem dla spektaklu o poetce.
***
Wystawa „Wisława Szymborska: kolaż gdański” oraz spotkanie autorskie zostały dofinansowane ze środków Miasta Gdańska w ramach programu Gdańsk Miasto Literatury. Wystawa została zorganizowana w ramach projektu o tym samym tytule, realizowanego przez Stowarzyszenie Inicjatyw Artystycznych „Jantar”. Projekt ten jest skierowany m.in. do uczniów gdańskich szkół. We wrześniu ponad 500 nastolatków wzięło udział w wykładach dr. Bartosza Dąbrowskiego z Wydziału Filologicznego UG oraz w warsztatach prowadzonych przez Barbarę Madany. Wszystkie te wydarzenia wpisują się w obchody Roku Wisławy Szymborskiej.
– Bardzo się cieszę, że Akademickie Centrum Kultury mogło tak aktywnie włączyć się we współtworzenie programu artystycznego towarzyszącego inauguracji. Wszystkie elementy, połączone wspólnym mianownikiem, jakim było nazwisko Szymborskiej, stworzyły bardzo zróżnicowany i atrakcyjny program – mówi Michał Biełuszko, kierownik ACK. – Warto także nadmienić, że podczas porannej uroczystości Akademicki Chór UG wykonał piosenkę Sanah z tekstem Wisławy Szymborskiej Nic dwa razy, do której aranżację napisał asystent dyrygenta, Filip Cieszyński. W ten sposób wszystkie wydarzenia tego dnia zostały spięte jedną klamrą tematyczną.
Zespół ACK