Na przełomie listopada i grudnia za sprawą Parlamentu Studentów UG i Centrum Aktywności Studenckiej i Doktoranckiej Uniwersytet Gdański włączył się w akcję „Szlachetna Paczka”. Jej celem była pomoc dwóm rodzinom, które z powodu sytuacji finansowej nie są w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb. Zbiórki potrzebnych materiałów odbywały się od końca listopada do 9 grudnia 2022 roku na wszystkich wydziałach Uniwersytetu Gdańskiego.
Głównym celem akcji „Szlachetna Paczka”, zorganizowanej w 2022 roku już po raz dwudziesty drugi, była pomoc osobom najuboższym oraz zagrożonym ubóstwem. W grupie tej najczęściej znajdują się osoby starsze, rodziny z dziećmi niepełnosprawnymi oraz osoby samotne cierpiące na nieodwracalne choroby lub po dramatycznych przejściach. Akcja „Szlachetna Paczka” nie ogranicza się jednak wyłącznie do jednorazowego materialnego wsparcia w postaci zebranych artykułów. Wolontariusze oraz pracownicy Stowarzyszenia „Wiosna”, którzy odpowiadają za prawidłowy przebieg akcji, cały rok dążą do poprawy funkcjonowania objętych nią rodzin. Stowarzyszenie wspiera także dzieci z rodzin najuboższych w ramach Akademii Przyszłości, której celem jest budowanie poczucia wartości u podopiecznych.
RODZINY WSPARTE PRZEZ UG
W czasie akcji „Szlachetna Paczka” zorganizowanej na Uniwersytecie Gdańskim wsparciem objęte zostały dwie rodziny. Pierwszą z nich była rodzina pani Magdaleny – samotnej matki opiekującej się niepełnosprawnym synem Arturem. Wśród rzeczy, które powinny znaleźć się w „Szlachetnej Paczce”, wymieniała ona przede wszystkim żywność, witaminę D oraz przybory szkolne. Ponieważ dziewięcioletni Artur wymaga specjalnej diety, kobieta zwracała się z prośbą przede wszystkim o produkty bezglutenowe, które są konieczne w żywieniu syna. Dodatkowo rodzina potrzebowała także środków czystości, odzieży i butów zimowych.
Drugą osobą, która została objęta wsparciem przez UG, był pan Józef. Mężczyzna mieszka w wynajmowanym pokoju. Pracuje na trzy czwarte etatu, ponieważ z powodu niedowidzenia oraz urazu nogi nie może podjąć pracy na pełen etat. Wśród potrzeb mężczyzna wymieniał przede wszystkim bon do optyka, środki czystości oraz ręczniki. Dodatkowo pan Józef prosił o żywność trwałą (np. herbaty, kasze, konserwy mięsne czy makarony), środki czystości oraz bilet kwartalny na komunikację miejską w Gdańsku.
WIELKA POMOC W MAŁEJ PACZCE
Akcja „Szlachetna Paczka” cieszyła się ogromnym zainteresowaniem wśród pracowników i studentów UG. W jej trakcie udało się zebrać wiele produktów spożywczych, środków higieny osobistej, chemii oraz ubrań. Jak zauważa Agata Myszka, przedstawicielka Parlamentu Studentów UG – Akcja spotkała się z olbrzymim wsparciem ze strony władz uczelni, zwłaszcza rektora, profesora Piotra Stepnowskiego, i prorektora ds. studentów i jakości kształcenia, profesora Arnolda Kłonczyńskiego, oraz dziekanów wszystkich wydziałów i pana kanclerza. Równie ważne było wsparcie ze strony studentów, doktorantów i pracowników, którzy w miarę swoich możliwości przekazywali dary na rzecz potrzebujących. Wspierano nie tylko potrzeby podstawowe, ale także świąteczne marzenia. Dziekan Urszula Patocka-Sigłowy podarowała zabawkowy tramwaj, o który prosił dziewięcioletni Artur, udowadniając, że wszystkie marzenia mogą się spełnić.
Studentka IV roku prawa, która podarowała potrzebującym produkty spożywcze, w rozmowie z nami zauważyła, że – Takie akcje ukazują, ile nieszczęścia jest wokół nas i jak silni są ludzie, którzy muszą na co dzień się z nim mierzyć. Z kolei student II roku historii powiedział, że – Trudno jest przejść koło takiego kosza obojętnie. Staram się co roku wspierać różnego rodzaju akcje charytatywne, ponieważ zdaję sobie sprawę z tego, jakie jest to ważne, zwłaszcza dla osób, do których ta pomoc trafia.
Produkty zebrane podczas akcji pomogą w codziennym funkcjonowaniu rodzin objętych wsparciem przez długie miesiące. Jak zauważa Agata Myszka – W czasie „Weekendu Cudów”, kiedy zebrane produkty są przekazywane do fundacji, a następnie do rodzin objętych przez nas wsparciem, zrozumieliśmy, dlaczego te akcje są organizowane – wolontariusze przekazujący zebrane materiały dają tym osobom radość i wiarę w drugiego człowieka. Czułam się dumna, że w imieniu całego środowiska Uniwersytetu Gdańskiego również mogłam przekazać im tę radość.
UBÓSTWO JAKO JEDEN Z NAJWIĘKSZYCH PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W POLSCE
W tegorocznym Raporcie o biedzie 2022 przygotowanym przez szlachetnapaczka.pl czytamy, że „2022 to nie był dobry rok […]. Tuż za naszą wschodnią granicą wybuchła regularna wojna, jaką większość z nas znała dotąd wyłącznie z filmów i jaka miała już nigdy nie przytrafić się Europie. Wojna, która zmusiła do ucieczki ze swoich domów kilka, a może nawet kilkanaście milionów ludzi. Wielu z nich znalazło schronienie w Polsce. Okazaliśmy solidarność. W tym samym czasie inflacja w Polsce sięgnęła blisko 18%. Zdrożało wszystko. 95% Polaków odczuło w ostatnim półroczu wzrost cen żywności, 89% wzrost cen utrzymania mieszkania lub domu, oszczędzamy na kulturze i rozrywce (64% badanych), zakupach odzieży lub obuwia (64%), zużyciu prądu, wody i gazu (58%) oraz żywności (45%)”1.
Wszystko to wpłynęło na liczbę ubogich i skalę ubóstwa. Według Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, dochód minimalny na osobę w rodzinie, aby mogła ona funkcjonować na minimum egzystencjalnym, wynosi 692 zł. W 2021 roku osób uzyskujących dochód poniżej tej kwoty było ponad 1,6 mln. Wśród nich było 333 tys. dzieci oraz 246 tys. seniorów. Także w tym samym roku aż 40% wszystkich jednoosobowych gospodarstw domowych uzyskało dochód poniżej kwoty 1334 zł, który wskazuje, że osoba ta żyje poniżej sfery niedostatku. Szacuje się, że w 2022 roku procent ten będzie o wiele wyższy z powodu zwiększającego się wskaźnika inflacji oraz przedłużającej się wojny za naszą wschodnią granicą2.
Bieda i ubóstwo, oprócz wymiaru finansowego mają jeszcze jeden wymiar – społeczny. Jak zauważa psychoterapeutka Angelika Szelągowska-Mironiuk: „Problem ubóstwa jest związany nie tylko z brakiem dóbr materialnych, ale też z doświadczeniem wykluczenia, samotności oraz zawstydzenia. Osoby w kryzysie ubóstwa często mają poczucie winy, beznadziei, braku zrozumienia. Czują, że zawodzą członków swojej rodziny, zwłaszcza dzieci. Długi kryzys ubóstwa potrafi znacząco osłabić poczucie własnej wartości i skuteczności, a nawet doprowadzić do wyuczonej bezradności. Jeśli próbujemy zmienić swoją sytuację, ale nasze próby nie przynoszą efektów, powoduje to zniechęcenie do dalszych prób i niejako «zastygnięcie» w niekomfortowej pozycji”3.
Historie osób objętych wsparciem akcji „Szlachetna Paczka” wzruszają, często zasmucają, ale także ukazują, z jakimi problemami muszą mierzyć się osoby o niskich lub bardzo niskich dochodach. Tak duże zainteresowanie akcją wśród studentów, doktorantów oraz pracowników Uniwersytetu Gdańskiego pokazuje, że pomimo inflacji ciągle otwarci są oni na pomoc najbardziej potrzebującym. – W tym roku, jako Polacy, doświadczyliśmy bardzo wiele – wojna na Ukrainie, wzrost cen, kryzys energetyczny… wymieniać można bardzo długo – podkreśla Agata Myszka. – Niezwykle budujące jest jednak to, że ciągle chcemy być solidarni, chcemy wspierać się wzajemnie oraz pomagać sobie w trudnych chwilach. Środowisko Uniwersytetu Gdańskiego pokazuje, że takie wartości są nieustannie ważne i manifestowały się one wielokrotnie, na przykład podczas zbiórki darów dla Ukrainy i właśnie do „Szlachetnej Paczki”. Wydaje się, że w 2022 roku my, jako środowisko akademickie, test z pomocy zdaliśmy na szóstkę.
Akcję „Szlachetna Paczka” można wspierać przez cały rok. Więcej informacji o tej inicjatywie znaleźć można na stronie www.szlachetnapaczka.pl.
Agnieszka Bień
1 A. Basińska, A. Gaik, A. Kropisz, M. Łukasik, J. Sadzik, P. Tomza, A. Wojtyniak, Sz. Żyśko, Raport o biedzie 2022, s. 5; https://www.szlachetnapaczka.pl/raport-o-biedzie/ gclid=EAIaIQobChMI-JyEjsm1_AIV0keRBR27JwjLEAAYASAAEgJovPD_BwE.
2 Por. tamże, s. 16.
3 Tamże, s. 62