6 września br. przyszedł czas na Q-Con 2024, czyli na wielkie zakończenie dwóch tygodni poświęconych technologii i mechanice kwantowej na UG. Międzynarodowe wydarzenie zgromadziło zarówno wybitnych ekspertów z całego świata ‒ m.in. prof. Charlesa H. Bennetta i prof. Haralda Weinfurtera ‒ jak i władze Gdańska. Prelegenci opowiadali nie tylko o zagadnieniach z zakresu fizyki kwantowej, ale też o wszystkim, co z nią związane ‒ edukacji, technologii, regulacjach i start-upach.
‒ Dzisiejsza konferencja idealnie zwieńcza dwa tygodnie intensywnych aktywności poświęconych technologii i teorii kwantowej, od szkoły letniej, przez hackathon, po pozostałe atrakcje przygotowane przez profesora Marcina Marciniaka i jego zespół ‒ otworzył wydarzenie rektor Uniwersytetu Gdańskiego, prof. dr hab. Piotr Stepnowski. ‒ Witajcie na naszym uniwersytecie i czujcie się jak w domu! ‒ zwrócił się do zebranych.
Wykład wprowadzający wygłosił prof. Harald Weinfurter z Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium, który w roku akademickim 2023/2024 obejmował Katedrę im. Wacława Szybalskiego. Austriacki fizyk opowiedział o pierwszych próbach zdefiniowania mechaniki kwantowej przez nowożytnych naukowców w ramach swojego wystąpienia pt. „What is Quantum?”.
O potencjale technologii kwantowych opowiedział wybitny ekspert z tej dziedziny, doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Charles H. Bennett. Prelegent próbował przewidzieć, czy technologie kwantowe staną się tak samo popularne i użyteczne jak m.in. komputery. ‒ Raczej mało kto pamięta, ale kiedy komputery po raz pierwszy powstawały w latach czterdziestych dwudziestego wieku, jedną z pierwszych rzeczy, do których próbowano je wykorzystać, było automatyczne tłumaczenie ‒ mówił. ‒ Musieliśmy na to trochę poczekać, około pół wieku, ale w końcu się udało. Podobnie może być z technologiami kwantowymi.
Prorektor ds. kształcenia, dr Ewa Szymczak, prof. UG, także opowiadała o przyszłości technologii kwantowych i innych nauk ścisłych, ale w kontekście edukacji. Geolożka morza opowiedziała o różnych czynnikach, które zachęcają młodych ludzi do rozpoczęcia kariery w dziedzinach STEM bądź ich przed tym powstrzymują. Podczas wystąpienia prelegentka szczególnie podkreśliła, że jest zbyt mała reprezentacja kobiet w naukach ścisłych. ‒ Badania pokazują, że kobiety boją się nauki matematyki, inżynierii i technologii o wiele bardziej niż mężczyźni, szczególnie w Polsce ‒ mówiła prof. Ewa Szymczak.
Przyszedł też czas na oficjalne zakończenie Letniej Szkoły Kwantowej 2024. Dyplomy wręczyło dwoje specjalnych gości konferencji.
‒ Jestem niesamowicie wdzięczna, że do Gdańska przyjeżdżają studenci z całego świata. Głęboko wierzę, że wymiana doświadczeń i budowanie mostów między ludźmi po prostu przyczynia się do lepszej rzeczywistości ‒ powiedziała prezydent Miasta Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosław Wróblewski opowiedział o wyzwaniach, które staną przed ekspertami od cyberbezpieczeństwa, oraz o przygotowaniach Unii Europejskiej i innych krajów do świata, w którym funkcjonują technologie kwantowe, w tym nie tak odległa kwantowa kryptografia.
Pierwszą część wydarzenia zakończyła dyskusja na temat edukacji kwantowej, w której udział wzięli prezeska Fundacji Edukacyjnej Perspektywy dr Bianka Siwińska, dyrektorka II LO w Gdańsku Dorota Suchacz oraz dyrektor Instytutu Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki UG dr hab. Marek Krośnicki, prof. UG. Rozmowę poprowadziła Head of Technology w Fundacji CODE:ME ‒ Rita Łyczywek.
W drugiej części wydarzenia o start-upach związanych z technologiami kwantowymi opowiadali ich prezesi i współzałożyciele. Razem przedstawiono cztery firmy:
- Sequre Quantum ‒ firma ta stworzyła jedyne na świecie urządzenie, które jest w stanie w czasie rzeczywistym wykryć atak hakerski. Prezentujący: COO Sequre Quantum dr hab. Marcin Pawłowski, prof. UG;
- finQbit ‒ celem tej firmy jest przyspieszenie obliczeń w branży finansowej za pomocą kwantowych technologii. Prezentujący: prezes finQbit Tomasz Ćwik;
- levelQuantum ‒ start-up pracujący nad kwantowym cyberbezpieczeństwem m.in. w komunikacji i transferze danych. Prezentująca: CEO prof. Magdalena Stobińska;
- VeriQloud ‒ firma ta zajmuje się bezpieczeństwem danych na podstawie kwantowej kryptografii. Prezentujący: CEO VeriQloud dr Marc Kaplan.
Podczas konferencji wystąpili także prelegenci, którzy opowiadali m.in. o możliwościach kwantowej sztucznej inteligencji, komercyjnie dostępnym kwantowym komputerze czy ograniczeniach związanych z regulacjami na temat technologii kwantowych. Wydarzenie zakończył panel pt. „The Quantum Race – How to Shape the Future of Quantum?”, w którym wystąpili: prof. Magdalena Stobińska, prezes Tomasz Ćwik, dr inż. Marcin Nowakowski oraz wiceprezes IQM Quantum Computers Sylwia Barthel de Weydenthal. Rozmowę moderował Innovation Tech Lead w firmie Kainos ‒ Patryk Jar.
Marcel Jakubowski
Centrum Komunikacji i Promocji UG