Dnia 12 czerwca 2024 roku opublikowano wyniki szóstej edycji Times Higher Education Impact Rankings, oceniającego uczelnie wyższe z całego świata pod względem ich zaangażowania w realizację 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ. To obecnie jeden z najbardziej prestiżowych, kompleksowych i rozwijających się rankingów, obejmujący wszystkie aspekty aktywności uczelni wyższych. Uniwersytet Gdański ugruntowuje w tym rankingu silną pozycję lidera w Polsce oraz wchodzi do czołówki 20% uczelni z całego świata najbardziej zaangażowanych w realizację celów, do realizacji których dąży rozwijający się świat.
SPOJRZENIE NA WYNIKI UG W UJĘCIU OGÓLNOŚWIATOWYM
W rankingu THE Impact 2024 Uniwersytet Gdański niezmiennie awansuje w zestawieniu ogólnym – tym razem z przedziału 401‒600 do grupy 301‒400, na niemal 2000 notowanych instytucji z całego świata. Tym samym weszliśmy do grupy 20% uczelni liderów, które najlepiej radzą sobie z trudnymi wyzwaniami, jakie stawia przed ludzkością współczesny świat. Wynik punktowy został poprawiony z 71,3 w roku 2023 na 79,2 w roku 2024, na 100 możliwych do uzyskania punktów. Jest to kolejny rok, gdy pniemy się w górę na tej niezwykle ciasnej drabince. Dwa lata temu zajmowaliśmy pozycję w przedziale 601‒800. A konkurencja jest coraz większa – liczba notowanych uczelni w ciągu dwóch lat zwiększyła się z około 1400 do niemal 2000.
UG utrzymuje pozycję lidera na świecie w zakresie realizacji Celu 5. Równość płci, zajmując 16 lokatę wśród 1361 instytucji, które zmierzyły się z tym wyzwaniem. Silną pozycję, w grupie 101‒200, zajmujemy w Celach: 17. Partnerstwa na rzecz celów (spektakularny awans z przedziału 301‒400 w roku 2023 i 601‒800 w roku 2022) i 14. Życie pod wodą.
Notowani jesteśmy w grupie 201‒300 w zakresie Celów: 10. Mniej nierówności oraz 11. Zrównoważone miasta i społeczności. W przedziale 301‒400 UG sklasyfikowany został w Celach: 6. Czysta woda i warunki sanitarne, 12. Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja (raportowane po raz pierwszy) oraz 8. Wzrost gospodarczy i godna praca i 16. Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje. Uczelnia nasza polepszyła notowania w Celach: 3. Dobre zdrowie i jakość życia (601‒800, awans z 801‒1000) i 11. Zrównoważone miasta i społeczności (201‒300, awans z 301‒400).
16 pozycja na świecie i najwyższa pozycja w Polsce w zakresie realizacji Celu 5. Równość płci – te osiągnięcia zyskał Uniwersytet Gdański dzięki podejmowanym działaniom promującym obecność kobiet w nauce oraz szeroko pojętym życiu uczelni. Sytuacji kobiet na naszej uczelni od kilku lat poświęca się wiele uwagi. Opracowanie i wdrożenie spójnego systemu monitorowania równości płci stanowi jeden z głównych celów działania Komisji ds. Społecznej Odpowiedzialności Uniwersytetu Gdańskiego, kierowanej przez prof. dr hab. Ewę Łojkowską. Efektem pracy Komisji jest opublikowany w 2020 roku raport Kobiety w nauce. Zarządzanie różnorodnością i równouprawnienie płci w społecznej odpowiedzialności Uniwersytetu Gdańskiego. W raporcie tym określono potrzeby i zarysowano cele, które szczegółowo opisano w opublikowanym z końcem 2021 roku Planie wdrażania polityki równości płci w Uniwersytecie Gdańskim prezentującym działania równościowe planowane na lata 2022‒2023. Przeciwdziałaniem dyskryminacji, także ze względu na płeć, zajmuje się Biuro Rzecznika ds. Równego Traktowania i Przeciwdziałania Mobbingowi. Na Uniwersytecie Gdańskim realizowane są projekty badawcze, takie jak MINDtheGEPs ‒ „Modifying INstitution by Developing Gender Equality Plans”, EU Horizon 2020 (2021‒2024), w ramach których prowadzi się badania i opracowuje raporty dotyczące równego traktowania kobiet i mężczyzn na naszej uczelni. Uzyskaliśmy 88,8 na 100 możliwych do zdobycia punktów w składowej tego kryterium SDG5 research.
Prężnie działa Klub Kobiet Uczelni Fahrenheita, promujący podczas cyklicznych spotkań rolę kobiet w nauce i integrujący naukowe środowisko kobiece trzech największych uczelni Gdańska. Nie sposób pominąć znaczenia wysokiego i wciąż rosnącego wskaźnika kobiet zajmujących najwyższe stanowiska w kadrze kierowniczej naszej uczelni – kobiety mają silną reprezentację we władzach rektorskich i Radzie UG, we władzach wydziałowych i administracyjnych. Wszystkie podejmowane inicjatywy systematycznie wzmacniają pozycję kobiet nie tylko na Uniwersytecie Gdańskim, ale również w instytucjach partnerskich i w społeczeństwie.
Osobnego komentarza wymaga także imponujący awans UG w ramach Celu 17. Partnerstwa na rzecz celów. Jest to jedyne zagadnienie, które obligatoryjnie raportują wszystkie instytucje ubiegające się o przywilej notowania w omawianym rankingu – w roku 2024 jest to 2031 uczelni. Awans w ocenie w ramach tego zagadnienia w ciągu dwóch ostatnich lat z przedziału 601‒800 w roku 2022 do przedziału 101‒200 w bieżącej edycji potwierdza rosnące zaangażowanie naszego uniwersytetu i odważne podejmowanie roli inicjatora i lidera w licznych działaniach ukierunkowanych na zrównoważony rozwój, zarówno w wymiarze regionalnym, krajowym, jak i europejskim. W celu budowania zrównoważonego świata prowadzimy aktywny dialog z władzami naszego regionu, państwa i kontynentu, a także z szeroko rozumianymi interesariuszami. W ramach projektu „REGIONS2030: Monitoring the SDGs in EU regions – filling the data gaps”, monitorującego realizację celów zrównoważonego rozwoju w poszczególnych regionach Unii Europejskiej, pozyskano dane umożliwiające kształtowanie polityki zrównoważonego rozwoju z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych regionów. Wśród regionów uczestniczących w projekcie REGIONS2030 znalazło się województwo pomorskie jako jedyny reprezentant Polski, a ekspertem reprezentującym została dr hab. Sylwia Mrozowska, prof. UG. W ramach sojuszu SEA-EU Uniwersytet Gdański jest liderem programu Goes Greener, który ma na celu wzmacnianie sieci współpracy podczas zielonej transformacji uniwersytetów nadmorskich. To m.in. te działania pozwoliły nam uzyskać maksymalną liczbę 100 punktów w kryterium Relationship to support the goals, będącym jednym z czterech składowych ogólnej oceny w ramach Celu 17. Niemalże maksymalne noty (96,1 oraz 88,9 na 100 możliwych do zdobycia punktów) uzyskała nasza uczelnia w dwóch innych kryteriach: Publication of SDG reports i Education for the SDGs. Doceniono tu ofertę edukacyjną prezentowaną przez Centrum Zrównoważonego Rozwoju UG w postaci Studiów Podyplomowych Mitygacja i adaptacja do zmiany klimatu – studia podyplomowe Uczelni Fahrenheita oraz Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju: morska energetyka wiatrowa, a także cykl wywiadów „Uniwersyteckie rozmowy o zrównoważonym rozwoju” popularyzujących wyniki badań oraz działalność dydaktyczną i projektową związaną ze zrównoważonym rozwojem, prowadzoną przez naukowców, dydaktyków, doktorantów i studentów Uniwersytetu Gdańskiego (wywiady znaleźć można w serwisie YouTube, na kanale UG). Wysokie oceny zebraliśmy także za umiejętność zbierania i analizy danych związanych z raportowaniem o zrównoważonym rozwoju.
WIODĄCA POZYCJA UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO WŚRÓD UCZELNI KRAJOWYCH
Utrzymanie pozycji lidera wśród 25 polskich uczelni wyższych trzeci rok z rzędu to niewątpliwie ogromny sukces naszego uniwersytetu. Jest to też sygnał, że trafnie odpowiadamy na potrzeby współczesności, że urzeczywistnia się wizja Uniwersytetu Gdańskiego jako uczelni odpowiedzialnej i zaangażowanej społecznie, która intensywnie rozwija relacje z różnymi interesariuszami oraz włącza jak najszerszą grupę obywateli i organizacji w proces tworzenia, transferu i upowszechniania wiedzy dla wspólnego, szeroko pojętego dobra ludzi, regionu i świata.
Z 15 zagadnień, z którymi się zmierzyliśmy, w 6 przypadkach zostaliśmy ocenieni najwyżej spośród polskich uczelni (w Celach: 1. Koniec z ubóstwem, 5. Równość płci i 14. Życie pod wodą – indywidualnie, w Celach 7. Czysta i dostępna energia, 10. Mniej nierówności i 17. Partnerstwa na rzecz celów – ex aequo z innymi uczelniami). W 5 przypadkach uzyskaliśmy drugą lokatę w Polsce (Cele: 4. Dobra jakość edukacji, 11. Zrównoważone miasta i społeczności – indywidualnie, a w Celach 12. Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja, 13. Działania w dziedzinie klimatu i 16. Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje – ex aequo z innymi uczelniami). W 2 przypadkach zajmujemy 3 miejsce wśród uczelni krajowych (Cele: 6. Czysta woda i warunki sanitarne i 8. Wzrost gospodarczy i godna praca – indywidualnie).
Reasumując: na 15 ocenianych parametrów, w 13 przypadkach stajemy na krajowym podium – czasem sami, czasem w towarzystwie. Warto tu podkreślić, że uczelnie notowane ex aequo, w jednym przedziale, prezentowane są w rankingu według kolejności alfabetycznej. Kolejność prezentowania uczelni w danym przedziale nie jest klasyfikacją szczegółową – zajmują one miejsce równorzędne.
Uniwersytet Gdański jako jedyna polska uczelnia opracował raport dla 15 z 17 celów Agendy 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju. Warunkiem notowania w rankingu THE Impact jest opracowanie raportu dla minimum 4 celów, z czego cel 17. Partnerstwa na rzecz celów, jest obligatoryjny. Tak kompleksowy, wyczerpujący raport, jaki przygotowała nasza uczelnia, jest świadectwem dojrzałego, świadomego i wysoce kompetentnego spojrzenia na całokształt działań oraz aktywności w kontekście szeroko pojętych aspektów zrównoważonego rozwoju.
***
Wyniki rankingu kolejny rok z rzędu potwierdzają, że Uniwersytet Gdański jest uczelnią potrafiącą doskonale odpowiadać na wyzwania cywilizacyjne, zarówno w kontekście globalnym, przez dbałość o środowisko naturalne, o klimat, o ekosystem wodny, jak i w kontekście lokalnym, przez zaangażowanie w zrównoważony rozwój regionu, liczne działania równościowe, promowanie obecności kobiet w nauce i życiu uczelni, dbałość o dobrostan każdej jednostki tworzącej naszą uniwersytecką społeczność. Trzeci już rok Uniwersytet Gdański melduje się w tym zestawieniu na pozycji lidera, którego potencjał intelektualny, naukowy i organizacyjny inspiruje do rozwoju. Swoimi działaniami Uniwersytet Gdański buduje markę w społeczności lokalnej, w ramach Uczelni Fahrenheita, w kraju oraz w Europie, w ramach sojuszu SEA-EU, a także na świecie, zdobywając 16 miejsce w ramach realizacji Celu 5. Równość płci. Markę uczelni nie tylko realizującej i promującej idee zrównoważonego rozwoju, ale też nadającej kierunek i wyznaczającej trendy w budowaniu lepszego świata dla wszystkich – świata przyjaznego, otwartego, zrównoważonego. Cieszymy się, że zostaliśmy docenieni. Nie zwalniamy tempa. Działamy tym bardziej intensywnie, by współtworzyć nowe standardy, lepszy świat.
Zmierzenie się z utworzeniem raportu dla aż 15 celów, czego podjął się nasz uniwersytet jako jedyna polska uczelnia, w dodatku z tak wysokim końcowym wynikiem, jest świadectwem ugruntowanej kompetencji w rozumieniu, interpretowaniu oraz znajomości zarówno metodologii rankingowej, jak i szeroko pojętego życia akademickiego. Świadczy też o umiejętnym wychwyceniu i interpretowaniu wszystkich aspektów życia akademickiego w kontekście wypełniania celów zrównoważonego rozwoju. Dane prezentowane w rankingu THE Impact to pełne spektrum działalności organizacyjnej, badawczej oraz edukacyjnej uczelni. Przekazywane są one do organizatora po wnikliwej analizie wszelkich aktywności uniwersytetu w kontekście prowadzonych badań, kształcenia oraz działalności w aspekcie współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym czy też działań podejmowanych przez uniwersytet w charakterze pracodawcy.
Wyniki Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie realizacji poszczególnych celów wraz z zestawieniem wyników polskich uczelni w THE Impact Rankings 2024 prezentuje załączona tabela.
Wyniki THE Impact 2024:
https://www.timeshighereducation.com/impactrankings
Katarzyna Gregorowicz-Bielawska
Biuro Analiz i Ekspertyz UG