W dniach 11‒14 lipca br. na Uniwersytecie Gdańskim i Politechnice Gdańskiej odbył się IV Kongres Młodej Nauki, w którym wzięło udział aż ponad 400 uczestników z 80 instytucji naukowych z całej Polski i z zagranicy. Zorganizowany wspólnie przez Uniwersytet Gdański, Politechnikę Gdańską i Gdański Uniwersytet Medyczny, tworzące Związek Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita, oraz Odeski Uniwersytet Narodowy im. Ilji Miecznikowa – stał się wyjątkowym miejscem spotkań młodych naukowców, innowatorów i pasjonatów nauki.
UROCZYSTE OTWARCIE KONGRESU
Uroczystość otwarcia IV Kongresu Młodej Nauki poprowadził dyrektor Biura Centrum Aktywności Studenckiej i Doktoranckiej, Łukasz Bień. Zgromadziła ona licznych gości ze środowiska naukowego, społecznego oraz biznesu. W jej trakcie prorektor ds. studentów i jakości kształcenia UG, dr hab. Arnold Kłonczyński, prof. UG, pogratulował frekwencji i organizacji wydarzenia, życzył też udanych obrad oraz wspaniałego czasu w akademickiej atmosferze. Przemawiający po nim prorektor ds. nauki i rektor elekt GUMed, prof. dr hab. Michał Markuszewski, zadeklarował, że w kolejnym roku również GUMed z przyjemnością będzie gościł uczestników Kongresu w swoich murach. Natomiast prorektor ds. organizacji i rozwoju PG, prof. dr hab. inż. Dariusz Mikielewicz, również pogratulował organizatorom sukcesu oraz wyraził radość z faktu, że Politechnika Gdańska jest współorganizatorem tego wydarzenia.
Na otwarciu Kongresu nie zabrakło przedstawicieli władz Miasta Gdańska. Monika Chabior, zastępczyni Prezydenta ds. rozwoju społecznego i równego traktowania, podkreśliła, że rekordowa frekwencja jest odzwierciedleniem dobrej passy, którą ma Gdańsk jako miasto, co cieszy i napawa dumą. Odtworzono także nagranie, w którym rektor Odeskiego Uniwersytetu Narodowego, prof. Wiaczesław Truba, życzył wszystkim udanych obrad i ciekawych projektów oraz wyraził radość ze współpracy z polskimi uczelniami.
Jednym z najważniejszych momentów ceremonii otwarcia było wręczenie prof. Kłonczyńskiemu przez studentów, doktorantów i pracowników uczelni symbolicznego prezentu jako wyrazu wdzięczności za jego nieocenione wsparcie podczas dwóch kadencji na stanowisku prorektora ds. studentów i jakości kształcenia.
PIERWSZA SESJA PLENARNA
Pierwsza sesja plenarna, która odbyła się po ceremonii otwarcia, przebiegała pod tytułem „Odpowiedzialność społeczna z perspektywy akademii, biznesu i inicjatyw indywidualnych”. Moderowana przez Katarzynę Kryńską debata ukazała, jak bardzo ważne są zrównoważony rozwój i współpraca świata nauki ze światem biznesu oraz lokalnymi społecznościami.
Podczas sesji głos zabrała dr hab. Anna Dziadkiewicz, prof. UG, która m.in. opowiedziała o realizowanych przez Uniwersytet Gdański projektach i zobrazowała różnicę pomiędzy skandynawskim a polskim podejściem do kwestii ekologii i zagadnienia wellbeing.
Z kolei Łukasz Neumann, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Elis Textile Service, wielokrotnie podkreślał, że w DNA jego firmy zobowiązanie CSR (corporate social responsibility ‒ społecznej odpowiedzialności biznesu) jest mocno zakorzenione. Prelegent zobrazował to przykładami ukazującymi, jak firma zajmująca się wynajmem i serwisem odzieży ochronnej i roboczej, urządzeń higienicznych oraz mat podłogowych, realizuje założenia uwzględniające dobro środowiska.
Grzegorz Neumann, autor projektu „Młodzież w centrum”, skupiającego się na wsparciu młodzieży znajdującej się w trudnej sytuacji społeczno-psychologicznej, opisał kulisy pracy z osobami potrzebującymi przewodnictwa i wsparcia. Dyskusję na ten temat wzbogaciła przedstawicielka NEPI Rockcastle, współtwórcy projektu „Młodzież w centrum”, Dorota Szczęsny, Center Manager Forum Gdańsk, która podkreśliła, że istnieje możliwość współpracy NEPI ze środowiskiem akademickim i biznesem.
GŁOS MŁODYCH NAUKOWCÓW
Drugiego dnia Kongresu młodzi naukowcy prezentowali wyniki swoich prac. W tym dniu odbyło się ponad 20 paneli dyskusyjnych, relacjonowanych m.in. przez TVP3 Gdańsk i Radio Gdańsk. Tematyka paneli była bardzo szeroka – od medycyny, przez kwestie społeczne i historyczne, aż po nauki ścisłe i eksperymentalne. Bez wątpienia każdy z paneli przyniósł wiele okazji do wymiany poglądów i poszerzenia wiedzy czy zdobycia nowych umiejętności.
Kluczowym punktem programu była sesja plenarna pt. „Ewaluacja kształcenia w szkołach doktorskich w Polsce” prowadzona przez Sebastiana Barczaka, przewodniczącego Rady Doktorantów UG. Spotkanie otworzył Jego Magnificencja Rektor UG, prof. dr hab. Piotr Stepnowski, który wyraził radość z wysokiej frekwencji mimo słonecznej pogody, zachęcającej do plażowania. Rektor życzył udanych obrad i ciekawych wniosków.
Wśród gości zaproszonych na sesję znaleźli się: dr hab. Dominik Antonowicz, prof. UMK, mgr Mariola Pirek, mgr Barbara Pietrzyk-Tobiasz oraz prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska ‒ rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i przewodnicząca Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. Każdy z gości odpowiedział na kilka pytań dotyczących ewaluacji kształcenia w szkołach doktorskich w Polsce. Profesor Antonowicz w swojej wypowiedzi wskazał m.in., jak ważne jest zapewnienie doktorantom możliwości kontynuowania kariery naukowej po zakończeniu studiów doktoranckich, aby ich wieloletni wysiłek nie poszedł na marne. Mariola Pirek natomiast poruszyła temat przyszłości szkół doktorskich w Polsce, podkreślając konieczność położenia nacisku na rzetelność prowadzenia procesu oceny doktoranta i jego postępów, a także weryfikacji opieki naukowej i skuteczności kształcenia doktoranckiego. Barbara Pietrzyk-Tobiasz wskazała, na czym polegają główne działania Krajowej Reprezentacji Doktorantów, której misją jest bycie głosem doktorantów w procesie ewaluacji szkół doktorskich. Zwróciła też uwagę na staranną rekrutację i dobór ekspertów mających pomóc w tym procesie.
Profesor Bogumiła Kaniewska podkreśliła, że proces ewaluacji był wielokrotnie omawiany, a z wielu stron napływają wnioski i wskazówki dotyczące tego, co można zmienić i usprawnić. Jak powiedziała, wskazówki te rozrastają się jak fraktale, ale trzeba wyłuskać to, co realnie można zrobić, a w tym na pewno pomoże debata zaangażowanych w pracę przedstawicieli gremiów doktoranckich. Motywacją i przykładem dla zgromadzonych mogły być działania prowadzone na UAM, które umożliwiły rozwiązanie pojawiających się problemów.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że zarówno pierwszego, jak i drugiego dnia podczas przerw w obradach czas uczestnikom Kongresu umilał zespół Akade Trio, grający muzykę klasyczną, a także smyczkowe wersje znanych dzieł popkultury.
SESJA POSTEROWA
Trzeci dzień rozpoczął się sesją posterową, która odbyła się na dziedzińcu im. J. Heweliusza na Politechnice Gdańskiej. W ramach sesji w murach Politechniki zaprezentowano około stu posterów, które oceniała komisja składająca się z przedstawicieli Komitetu Organizacyjnego Kongresu, tj. Bartosza Chojnackiego, Ignacego Rogonia, Aleksandry Ławniczak i Eweliny Pawelczyk. Sesja była okazją do wymiany idei i doświadczeń osób reprezentujących różnorodne dyscypliny nauki.
TEMAT SPECJALNY: WOJNA W UKRAINIE
Szczególnymi punktami trzeciego dnia obrad były panele poświęcone Ukrainie. W ich trakcie dyskutowano o społeczno-politycznych konsekwencjach rosyjskiej agresji na Ukrainę. Miały też miejsce wystąpienia młodych badaczy z Odeskiego Uniwersytetu Narodowego im. Ilji Miecznikowa. Goście z Ukrainy odwiedzili Uniwersytet Gdański kolejny raz w ramach finansowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej projektu kierowanego przez prorektora ds. studentów i jakości kształcenia, prof. Arnolda Kłonczyńskiego. Odwiedzający nasz uniwersytet studenci podkreślali, że doskonała atmosfera panuje nie tylko w miejscu obrad, ale też w całym Gdańsku: ‒ Kongres Młodej Nauki to doskonała okazja do nabycia nowych doświadczeń i nawiązania naukowych znajomości w malowniczym i bogatym w historię Gdańsku. To miasto, tak kulturowo różnorodne, oczarowało nas swoją atmosferą ‒ powiedziała nam studentka z Odessy.
O godzinie 15.00 wykład pt. „Blaski i cienie neuroestetyki jako młodej dyscypliny badawczej” wygłosiła dr hab. Anna Chęćka, prof. UG z Instytutu Filozofii UG. Prelegentka skoncentrowała się na dotychczasowych osiągnięciach w zakresie badań nad percepcją dzieła sztuki. Profesor Chęćka, witając słuchaczy, podkreśliła, że w pracy badawczej bardzo ważne jest czerpanie z wrażliwości, gdyż jest to niezbędny element wykraczania poza własne, jednostkowe interesy i myślenia o drugim człowieku.
***
IV Kongres Młodej Nauki przerósł wszelkie oczekiwania: w wydarzeniu wzięło udział ponad 400 osób, co jest frekwencyjnym rekordem. Stał się on także doskonałym przykładem tego, jak wartościowa jest praca zespołowa. Warto bowiem wspomnieć, że choć Kongres odbył się głównie na terenie Uniwersytetu Gdańskiego, to był wspólnym dziełem Uczelni Fahrenheita. Ich połączone wysiłki pozwoliły stworzyć największą w Polsce konferencję koncentrującą się głównie na pracy i osiągnięciach młodych badaczy.
Podsumowując to wyjątkowe wydarzenie, warto wspomnieć jeszcze o dwóch kwestiach, które można uznać także za swego rodzaju sukcesy. Mowa tu o innowacyjnych pomysłach wprowadzonych przez Komitet Organizacyjny Kongresu. Pierwszym z nich było zapewnienie uczestnikom wegańskich posiłków. Taka forma cateringu była nawiązaniem do kwestii zrównoważonego rozwoju, który zakłada zmiany również w kwestii żywienia. Drugą z nowości, która spotkała się ze sporym entuzjazmem, była opieka nad dziećmi uczestników, którą zapewnili organizatorzy. Taka forma wyjścia naprzeciw potrzebom młodych naukowców, a jednocześnie rodziców, z pewnością umożliwi kolejnym osobom wzięcie udziału w wydarzeniu w przyszłości.
Katarzyna Kryńska
dr Kornel Bielawski