Tegoroczną edycję konkursu Akademicki Budżet Obywatelski Uniwersytetu Gdańskiego w kategorii projektów pracowniczych wygrał dr Wacław Kulczykowski z projektem „Multimedialne studio na Historycznym”. Projekt ten poparło 277 osób, co pozwoliło mu uzyskać aż 1532 punkty. Koszt jego realizacji wyceniony został na 50 tys. zł. O głównych założeniach projektu, o tym, jakiej promocji potrzebuje nauka oraz w jakiej formie ta promocja powinna się odbywać, z dr. Wacławem Kulczykowskim rozmawia Agnieszka Bień.
▶ W swoich wypowiedziach podkreślał pan, że pomysł na projekt „Multimedialne studio na Historycznym” zrodził się w ramach innowacyjnych działań prowadzonych na Wydziale Historycznym. Jakie to działania?
W ostatnich latach na naszym wydziale wprowadziliśmy wiele innowacyjnych działań, jednak szczególne znaczenie mają dwa z nich. Pierwszym jest rozwijana od czterech lat na kierunku historia specjalność: historia w przestrzeni medialnej, której jestem współtwórcą i opiekunem. Specjalność ta kładzie nacisk na praktyczną wiedzę i umiejętności związane z popularyzacją historii w tradycyjnych formach, czyli w postaci publikacji czy prasy historycznej, oraz w formach nowoczesnych, takich jak gry komputerowe, radio, telewizja, internet, multimedia. W programie tej specjalności znajdują się warsztat radiowy, laboratorium telewizyjne, popularyzacja wiedzy historycznej w internecie czy tworzenie projektów popularyzacyjnych z elementami marketingu. W trakcie tych zajęć wielokrotnie dostrzegałem potrzebę stworzenia przestrzeni, w której osoby pracujące i studiujące mogłyby realizować projekty audiowizualne, takie jak wideoblogi, szkolenia czy podcasty. Drugim innowacyjnym przedsięwzięciem, które wzmocniło tę potrzebę, jest uruchomiony w tym roku kierunek projektowanie gier historycznych. Jest to kierunek oparty na nowoczesnych metodach kształcenia, nastawiony na zajęcia praktyczne, który doskonale wpisuje się w naszą wizję rozwoju Wydziału Historycznego.
▶ Czy nauka potrzebuje promocji? Jeśli tak, to jakiej?
Tak, nauka zdecydowanie potrzebuje promocji i to promocji przemyślanej oraz odpowiedzialnej. Dziś mierzymy się z wieloma wyzwaniami, które sprawiają, że rola nauki w społeczeństwie staje się coraz bardziej skomplikowana. Coraz więcej się mówi o kryzysie zaufania do autorytetów naukowych. W mediach i internecie pojawiają się kontrowersyjne głosy kwestionujące ustalone teorie czy metody badawcze, a czasem wręcz oskarżające naukowców o celowe wprowadzanie w błąd. Dodatkowo fake newsy naukowe oraz farmy botów, które szerzą dezinformację w internecie, stanowią kolejne poważne zagrożenia dla wiarygodności nauki. Fałszywe informacje na temat historii, zdrowia, klimatu czy innych kluczowych kwestii naukowych bardzo szybko stają się popularne w sieci. Kolejnym poważnym problemem jest dezinformacja szerzona przez osoby, które nie mają wiedzy specjalistycznej, ale mają duże grono odbiorców. Celebryci czy inne popularne osoby wypowiadające się na temat nauki zwykle mają większy zasięg niż prawdziwi eksperci, co niestety często skutkuje rozprzestrzenianiem się nieprecyzyjnych lub wręcz nieprawdziwych informacji. Promowanie nauki musi opierać się na edukacji społeczeństwa i budowaniu zaufania do rzetelnych źródeł wiedzy. Konieczne jest, by naukowcy stali się bardziej widoczni i dostępni w przestrzeni publicznej, a komunikacja naukowa była prowadzona w sposób zrozumiały, atrakcyjny, przystępny i jednocześnie pełen rzetelności oraz dokładności. Wspieranie popularyzacji nauki, angażowanie się w mediach społecznościowych i wykorzystywanie nowych technologii do szerzenia wiedzy może pomóc naukowcom w odzyskaniu autorytetu i przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się dezinformacji.
▶ Czy wideowywiady, vlogi i podcasty to narzędzia, które w przyszłości zastąpią tradycyjne formy popularyzacji nauki?
Moim zdaniem już teraz można powiedzieć, że wideowywiady, vlogi i podcasty zdominowały przestrzeń popularyzacji nauki. W ciągu ostatnich dwóch dekad media społecznościowe i platformy takie jak YouTube czy Spotify stały się głównymi narzędziami, za pomocą których przekazujemy treści popularnonaukowe. Niektóre kanały naukowe mają zasięgi nieosiągalne dla tradycyjnych form komunikacji, takich jak książki czy czasopisma, a nawet radio i telewizja. Popularyzatorzy nauki zauważyli zmiany, jakie zaszły w sposobie odbioru treści przez współczesne społeczeństwo, i przystosowali się do tych warunków. W rezultacie, w cyfrowej przestrzeni możemy obserwować rosnącą liczbę wartościowych, merytorycznych treści zdobywających ogromną popularność.
( Fot. Bartosz Drażdżyński).
( Fot. Paulina Michałowska).
▶ Jakie korzyści dla środowiska akademickiego UG niesie realizacja projektu „Multimedialne studio na Historycznym”?
Zgłosiłem projekt utworzenia multimedialnego studia z tą myślą, że dzięki jego uniwersalnemu charakterowi będzie ono stanowić cenne wsparcie dla naszej społeczności akademickiej. Studio umożliwi realizację różnorodnych działań naukowych, dydaktycznych i popularyzacyjnych. Dzięki niemu można będzie nagrywać referaty, gdy nie będzie możliwości osobistego udziału w różnych wydarzeniach. Wystąpienie będzie mogło zostać przygotowane w profesjonalnych warunkach i przesłane organizatorom. Studio będzie również doskonałym miejscem do udziału w konferencjach i szkoleniach online, gdyż zapewni komfortowe warunki i odpowiedni sprzęt, co jest ważne zwłaszcza dla osób, które nie mają takich możliwości w domu. Dzięki wyposażeniu w kamery, mikrofony, nagłośnienie, oprogramowanie i oświetlenie studio umożliwi też tworzenie vlogów i podcastów, nagrywanie wywiadów oraz prowadzenie szkoleń i transmisji na żywo, co będzie stanowić wsparcie działalności popularyzacyjnej, naukowej i dydaktycznej naszej społeczności. Dodatkowo w studiu powstanie przestrzeń dla nowych inicjatyw edukacyjnych i kreatywnych projektów multimedialnych, które rozwijać będą kompetencje zarówno studentów, jak i pracowników UG oraz promować będą nowoczesne podejście do nauki i popularyzacji wiedzy.
▶ Kiedy planowana jest realizacja projektu?
W tej chwili pracujemy w małym zespole nad doprecyzowaniem szczegółów koncepcyjnych. Gdy tylko zostaną uruchomione środki, przystąpimy do realizacji projektu. Mamy nadzieję, że studio powstanie jak najszybciej, bo zdajemy sobie sprawę, że wielu członków naszej społeczności akademickiej czeka już na możliwość korzystania z tej przestrzeni.
▶ Kto będzie mógł korzystać ze studia oraz na jakich zasadach?
Ze studia będą mogły korzystać wszystkie osoby zatrudnione na Uniwersytecie Gdańskim, zarówno na stanowiskach administracyjnych, jak i dydaktycznych oraz naukowych. Ponadto dostęp do tej przestrzeni będą mieli studenci i studentki pod opieką pracowników. Zostanie wprowadzony system zapisów, który umożliwi zgłaszanie chęci skorzystania ze studia. W zależności od indywidualnych potrzeb każda osoba otrzyma dopasowaną instrukcję, zawierającą szczegółowe informacje dotyczące obsługi udostępnionego sprzętu i oprogramowania.
▶ Dziękuję za rozmowę.